Uchwyty przeznaczone dla przemysłu, pomimo ich prostoty, jako elementu samego w sobie, oraz klarowności zastosowań, montażu i funkcji, są grupą produktów nadal intensywnie rozwijaną przez nasze spółki.

W tym artykule spróbujemy zaprezentować klasyfikację tych produktów, pokazać ciekawe nowości jak i ułatwić dobór uchwytu do odpowiedniej aplikacji.

Zdjęcie 1. Uchwyty

Materiał

Przy produkcji elementów do maszyn takich, jak uchwyty wykorzystuje się cztery podstawowe materiały:

• technopolimery o wysokim współczynniku udarności i obciążalności
• aluminium ( pełne profile oraz profile rurowe )
• stal ( pręty pełne )
• stal nierdzewna ( wysokociśnieniowe odlewy, profile rurowe oraz pełne).

Sposób montażu

Należy wyszczególnić cztery podstawowe sposoby montażu uchwytów:

• poprzez spawanie uchwytu z obudową maszyny lub urządzenia
• montaż uchwytów za pomocą śrub, podkładek i nakrętek montowanych od frontu
• montaż uchwytów za pomocą śrub wkręcanych od tyłu obudowy
• montaż „na wcisk”.

Odporność temperaturowa

Uchwyty są często mocowane w miejscach lub na obudowach narażonych na działanie skrajnych temperatur: zarówno niskich, minusowych jak i wysokich, dodatnich.

Przy doborze uchwytu należy w pierwszym rzędzie ustalić, w jakim zakresie temperatur produkt będzie pracował i do tego dobrać wykonanie z odpowiedniego materiału.

Szczególną uwagę na wymagania temperaturowe należy zwrócić przy wykorzystywaniu uchwytów wykonanych z tworzyw. O ile minusowe temperatury nie wpływają w znaczący sposób na strukturę tworzywa (warto oczywiście zaznaczyć, że im niższa temperatura, tym tworzywo staje się bardziej kruche, zatem narażone w większym stopniu na pęknięcia), o tyle nadmiernie wysokie temperatury prowadzą do większej plastyczności tworzywa i w efekcie jego deformacji.

Wszelkie produkowane przez Elesa+Ganter uchwyty z tworzyw przechodzą badania laboratoryjne w zakresie temperatur -30 do +130 °C, podczas których badana jest ich wytrzymałość mechaniczna.

Od tej zasady są dwa wyjątki:

• – istnieją uchwyty wykonane z ekonomicznych tworzyw sztucznych na bazie polipropylenu PP , których maksymalna. temp. pracy wynosi 80/90 °C.
• – istnieje gama uchwytów wykonanych ze specjalnego technopolimeru odpornego nawysokie temperatury i w takim przypadku mogą one pracować w temperaturze do + 200 °C.

Warto także nadmienić, że z powodu fizycznych właściwości przewodzenia ciepła przez metale, tworzywa oraz kombinację tworzywa i metalu, uchwyty z technopolimerów wypadają bardzo korzystnie, umożliwiając uzyskanie tak zwanego „ zimnego chwytu „.

Dodatkowo, oprócz testów temperaturowych i wytrzymałości mechanicznej Elesa+Ganter przeprowadza testy przyspieszonego starzenia w promieniach UV ( zwielokrotniona średnia dzienna dawka promieniowania – ARED ). Dzięki nim uzyskujemy pewność, że po upływie lat nasze produkty, zarówno pod względem mechanicznym, jak i estetycznym, nie będą odbiegały od produktu nowego.

W przypadku uchwytów wykonanych z metali, ich maksymalna temperatura pracy znacznie przekracza temperaturę, przy jakiej operator może uchwyt dotknąć. Warto jednocześnie pamiętać o tym, że uchwyty metalowe, jeżeli nie są połączone z innym metalem lub innym rodzajem materiału są dobrymi przewodnikami ciepła.

Odporność na czynniki chemiczne i atmosferyczne

Wszelkie oferowane przez nas uchwyty przechodzą badania laboratoryjne wpływu popularnych środków chemicznych na funkcjonalność produktu.
Szczególną wagę przykładamy do testów chemicznych uchwytów wykonanych z tworzyw sztucznych.

Wyniki testów dostępne są sekcji dane techniczne naszego katalogu. Należy nadmienić, że tworzywa sztuczne używane w tym przypadku do produkcji wykazują dobrą odporność na kontakt z podstawowymi środkami chemicznym stosowanymi w przemyśle (jak: smary, oleje, słabe kwasy oraz zasady ). Warto pamiętać, że tworzywa z grupy technopolimerów z natury wykazują średnią odporność na alkohole oraz substancje zawierające rozpuszczalniki. Istnieje natomiast specyficzny rodzaj technopolimeru odporny na działanie wyżej wymienionych substancji, dostępny na życzenie.

Odporność uchwytów z tworzyw na warunki atmosferyczne jest wysoka i stanowi zwykle ekonomiczną alternatywę w stosunku do uchwytów wykonanych ze stali nierdzewnej.

Tam gdzie kończą się możliwości uchwytów z tworzyw ( określone substancje chemiczne, procesy zmywania, wysoki reżim higieniczny, wysokie temperatury ) zaczyna się świat uchwytów kwasoodpornych oraz nierdzewnych.

W zasadniczy sposób do ich produkcji wykorzystywane są dwa gatunki stali martenzytycznej według normy EN 10088, AISI oraz DIN odpowiednio:

• 1.4301 ; AISI 304 ; X5CrNi18-10 lub
• 1.4305 ; AISI 303 ; X8CrNiS-18-9

Odpowiedni użyty gatunek stali powoduje, że uchwyt odporny będzie na środowisko kwasów, koncentracji chlorków lub będzie wykazywał wysoką odporność korozyjną w środowisku naturalnym ( woda, wysoka wilgotność ).

Klasyfikacja uchwytów

Z szerokiej rodziny uchwytów przemysłowych ze względu na ich funkcjonalność można wyróżnić następujące podgrupy:

• uchwyty U ( kształt uchwytu przybliżony jest do litery U )
• uchwyty łukowe
• uchwyty rurowe
• uchwyty kasetowe
• uchwyty bezpieczne
• uchwyty funkcyjne

Uchwyty U

Najpopularniejszą grupą uchwytów ze względu na różnorodność ich zastosowań są uchwyty w kształcie przybliżonym do litery U. Używane są najczęściej do podnoszenia lub przenoszenia. Ze względu na ich konstrukcję występują w dwóch wariantach montażowych:

• montaż za pomocą śrub podkładek i nakrętek montowanych od przodu
• montaż za pomocą śrub wkręcanych od tyłu.

Zdjęcie 2: Uchwyt serii M.443 – mocowanie od przodu za pośrednictwem otworów przelotowych

Zdjęcie 3: Uchwyt serii M.543 – mocowanie od tyłu za pośrednictwem gwintowanych wstawek metalowych

Zakres materiałów, z których wykonane są uchwyty obejmuje technopolimery, duroplasty, stal chromowaną, stal malowaną proszkowo, aluminium anodowane, odlewy żeliwne, stal nierdzewną, stal kwasoodporną.

Zdjęcie 4: Uchwyty serii GN 565, aluminium anodowane lub malowane proszkowo, uchwyt prosty oraz odgięty, montaż odpowiednio patrząc od góry, od tyłu, od przodu, od tyłu.

Odporność mechaniczna uchwytów ( maksymalne. obciążenie ) przekracza znacznie ciężar, jaki człowiek jest w stanie unieść. Uwaga ! Pomimo wysokich wartości mechanicznych uchwyty nie mogą być używane jako zawiesia służące do podnoszenia i transportu maszyn.

Ciekawostki rynkowe:

Zdjęcie 5: Uchwyt serii EBP wykonany za specjalnego technopolimeru z dodatkami jonów srebra o właściwościach antymikrobowych, zapobiega osadzaniu się bakterii, grzybów, pleśni na powierzchni uchwytu, specjalne tworzywo odporne na wysoką temp. pozwala na sterylizację uchwytu.

Zdjęcie 6: Uchwyty serii EBP w wersji FLEX, specjalny technopolimer wysoce odporny na zginanie i łamanie, uchwyt opracowany do montażu na powierzchniach zakrzywionych.

Uchwyty łukowe

Uchwyty te powstały jako modyfikacja uchwytów U poprzez nadanie im bardziej owalnego kształtu. Dzięki temu ich wysokość jest niższa, przez co nie wystają znacznie poza powierzchnię, na której są zamontowane.

Zdjęcie 7: Uchwyt łukowy serii GN 424 , stal nierdzewna

Zdjęcie 8: Uchwyt rurowy serii GN 665, aluminium malowane proszkowo

Uchwyty rurowe

Uchwyty tego rodzaju używane są zazwyczaj wtedy, gdy potrzebujemy użyć uchwytu o dużej długości. Podstawowym miejscem aplikacji są osłony przesuwne do maszyn, wózki transportowe itp. Zazwyczaj montaż tych produktów odbywa się za pomocą śrub od tyłu.

Uchwyty rurowe ( zwane też czasami uchwytami pałąkowymi ) składają się z wsporników uchwytu oraz łączącego ich profilu rurowego.
Zazwyczaj pomiędzy wspornikiem a profilem rurowym występuje uszczelka gumowa, która uniemożliwia obrót profilu wewnątrz wspornika.

Zdjęcie 9: Uchwyt serii M.1043, wsporniki z tworzywa, profil rurowy stalowy malowany proszkowo. Montaż za pomocą śrub poprzez otwory przelotowe we wspornikach.

Uchwyty z rodziny rurowych produkowane są z połączenia: tworzywa, stali , stali specjalnej oraz aluminium według następującej konfiguracji:

• wsporniki z tworzywa, profil rurowy : stal , aluminium lub stal nierdzewna,
• wsporniki w formie odlewów aluminiowych, profil rurowy z aluminium,
• wspornik oraz profil rurowy ze stali kwasoodpornej.

Zdjęcie 10:Uchwyt serii GN 666, wsporniki : odlew aluminiowy, profil rurowy aluminiowy, anodowany, montaż od tyłu za pomocą śrub oraz gwintowanych wsporników.

Ze względu na prostotę konstrukcji uchwyty rurowe mogą być wykonane w praktycznie dowolnej długości. Częstym zastosowaniem takich specjalnych uchwytów jest tworzenie z nich systemu barierek i poręczy. Przy dłuższych odcinkach profilu rurowego używa się wsporników podtrzymujących.

Ciekawostki rynkowe:

Zdjęcie 11: Uchwyt rurowy serii GN 333.5. Wsporniki oraz profil rurowy stal kwasoodporna.
O-ring w punkcie łączenia rury ze wspornikiem zapobiega dostawaniu się zanieczyszczeń do wewnątrz. Zwarta budowa, brak zagłębień, gdzie mogłyby się osadzać nieczystości. Spełnia najwyższe wymagania sanitarne i higieniczne.

Uchwyty kasetowe

Częstym problemem przy montażu uchwytów jest fakt, iż stają się one najbardziej wystającym elementem zabudowy lub, że ze względu na ograniczoną przestrzeń, nie mogą wystawać poza obudowę. Do tych celów skonstruowane zostały uchwyty kasetowe montowane wewnątrz ścian obudów.

Zdjęcie 12: Uchwyty kasetowe serii EPR. Materiał : technopolimer, montaż na wcisk lub na wcisk i wkręty

Uchwyty kasetowe zazwyczaj pełnią funkcję elementu, za który pociągamy lub przeciągamy/przesuwamy daną obudowę.

Zdjęcie 13: Sposób użycia uchwytu serii EPR

Zdjęcie 14: Sposób użycia uchwytu serii EPR

Montaż uchwytów odbywa się:

• Poprzez wcisk, w odpowiednio wykonanym otworze obudowy umieszczamy uchwyt wraz z uszczelką i wciskamy. Specjalna konstrukcja tylnej części produktu zakleszcza się w otworze.
• Tak jak powyżej poprzez wcisk, oraz wkręty schowane pod kolorową pokrywką.

Ciekawostki rynkowe:

Zdjęcie 15: Uchwyt kasetowy serii GN 425.4. Korpus odlew aluminiowy, rękojeść stal chromowana. Montaż poprzez 4 wkręty. Rękojeść jest podnoszona, może być zablokowana zarówno w pozycji otwartej jak i zamkniętej.

Uchwyty bezpieczne

Uchwyty te stosuje się w sytuacjach, gdzie dwa skrzydła drzwi, osłony znajdują się obok siebie i istnieje zagrożenie przytrzaśnięcia palców operatora pomiędzy skrzydłami. Zwarta budowa uchwytów bezpiecznych powoduje, że po umieszczeniu w nim dłoni, palce nie wystają poza obrys uchwytu, tym samym niwelując zagrożenie przypadkowego przytrzaśnięcia.

Zdjęcie 16: Drzwi dwuskrzydłowe

Zdjęcie 17: Uchwyt bezpieczny serii M.990. Materiał technopolimer. Montaż za pomocą śrub od tyłu

Zdjęcie 18: Uchwyt bezpieczny z technopolimeru serii ESP

Uchwyty funkcyjne

Ostatnią omawianą w tym artykule grupą uchwytów są uchwyty funkcyjne czyli uchwyty, które oprócz swojej podstawowej funkcji elementu, za który pociągamy, posiadają także dodatkowe funkcje ( przyciski ), za pomocą których możemy sterować określonymi działaniami urządzenia, maszyny itp.

W związku z powyższym konstrukcja takich uchwytów jest znacznie bardziej skomplikowana. Uchwyt funkcyjny zbudowany jest na bazie uchwytu rurowego ( modele uchwytów rurowych omówione zostały w tym artykule powyżej ) oraz przycisków funkcyjnych, gniazd i przewodów łączących.

Zdjęcie 19. Uchwyty funkcyjne serii GN 331 oraz GN 332

W zależności od potrzeby uchwyty funkcyjne mogą być wyposażone w przyciski sterujące umieszczone na profilu rurowym takie jak:

• przycisk (pełniący np. funkcję STOP / START) wyposażony w dwie diody LED (czerwona i zielona) informujące o stanie przełącznika,
• drugi przycisk (pełniący np. funkcję START lub RESET).

Jak również opcjonalnie w wyłącznik bezpieczeństwa umieszczony u szczytu wspornika uchwytu.

Zdjęcie 20. Elementy funkcyjne uchwytów GN 331 i GN 332.

Do każdego przycisku standardowo dostarczany jest zestaw pokrywek w trzech różnych kolorach (czerwonym, zielonym i niebieskim). Dostępne są również gotowe przewody przyłączeniowe GN 331.1 o długościach 5 lub 10 mb.

UWAGA: Sygnał wyjściowy z przycisku T1 (Zdjęcie 19 ) służy zazwyczaj do przesterowania rygla elektromechanicznego (z lub bez pośrednictwa sterownika PLC). Poprzez odpowiednie skonfigurowanie programu sterownika PLC możemy opóźnić moment otworzenia rygla (drzwi) względem sygnału „wyłączającego” maszynę.

Zdjęcie 21: Uchwyty rurowe funkcyjne serii GN 332, typ odgięty, patrząc od góry: wariant z przyciskiem sterującym, poniżej z przyciskiem sterującym i wyłącznikiem bezpieczeństwa, oraz do kompletu zwykły uchwyt rurowy odgięty.

Zdjęcie 22: Uchwyty rurowe funkcyjne serii GN 331, typ prosty, patrząc od góry: wariant z przyciskiem sterującym, następnie wariant z dwoma przyciskami sterującymi, z przyciskiem sterującym oraz wyłącznikiem bezpieczeństwa oraz uchwyt wyposażony wyłącznie w przycisk bezpieczeństwa.

Ciekawostki rynkowe:

Zdjęcie 23. Uchwyt funkcyjny serii EBR-SW, wykonany na bazie uchwytu typu U, materiał technopolimer, wyposażony w sygnalizację diodową oraz przycisk funkcyjny. Uchwyty te przeznaczone są do bezpiecznego otwierania drzwi przesuwanych bądź uchylnych, ograniczających przestrzenie robocze maszyn, urządzeń, linii technologicznych itp.

Redakcja: Elesa+Ganter Polska
Informacje o zaprezentowanych produktach znajdują się w:

• katalog 038 POL (kat. główny);

Pełna oferta ELESA+GANTER Polska na stronie: www.elesa-ganter.com
Jeśli nie posiadasz katalogu, ZAMÓW go.

Kontakt:
Centrala: +48 22 737 70 47
Pomoc techniczna: +48 691 772 572